Krótki - w skali kosmosu - żywot na Ziemi nie zwalnia nas z walki, nie. Trzeba, powinniśmy, musimy walczyć. Walczyć o... Sięgnąłem po puszkę i złożyłem krótki pocałunek na jej brzegu. Byłem zadowolony - udało mi się sformułować dzisiejszego popołudnia kilka cennych własnych myśli. Jak chociażby tę o walce. Nie doszedłem jeszcze do celu walki, ale miałem poczucie możliwości sformułowania tej szczególnej myśli już za chwilę, gdy tylko znowu wyłączę się z otoczenia, wejdę w tor rozmyślań. Nieważne, że do takich przemyśleń mógł już dojść ktoś przede mną - ja wymyśliłem je sam i dlatego były cenne. Przynajmniej dla mnie.

Dzisiejsze popołudnie układało się dla mnie Jak można najlepiej. Udało mi się przekonać Melbę, by wyłączyła telewizor - nie może baba zrozumieć, że każdy sprzęt musi kiedyś w końcu wysiąść i co wtedy? Na nowy nie bardzo nas stać. a pozbywać się starego? Pozbywać się trzech punktów?! Dobrowolnie??! Musiałbym być głupi. A z kolei ukrywać awarii nie warto, bo jak się wpadnie... Stop! Żadnych nieprzyjemnych myśli! Odstawiłem puszkę, oceniając przy okazji, na ile mi jeszcze wystarczy, i zanurzyłem się w siebie. Och, jak dobrze mi było tu. w sobie. Cieplutko, wygodnie. Żadnych zmartwień. Żadnej pogoni za... Stop, do diabła! Miało być przyjemnie... Więc musimy walczyć... O...

- Hubbie!

Drgnąłem i otworzyłem oczy. Nade mną wisiał Ocolo. Miałem ochotę go palnąć. No i czego ten żebrak się mnie przyczepił? Dlaczego wciąż kręci się koło mnie? Chol-lera, przecież dzieli nas co najmniej trzydzieści punktów. mam telewizor, garnitur z popielatej wełny, komin i...

- Hubbie. cześć!

Wyszczerzył swoje sztuczne zęby. ciągle je pokazywał, żebyśmy nie zapomnieli o tym, że je ma. Nieszczęsne piętnaście punktów. Żałosna kreatura.

- Czego chcesz? Akurat się zdrzemnąłem! - warknąłem, dyskretnie oglądając się dookoła. Jeszcze tego brakowało, żeby ktoś nas zobaczył razem. Znowu razem. I tak już cztery dni temu przypadkiem podsłuchałem Jazoona, kiedy mówił do Gaby, że niby my dwaj. ja i Ocolo. trzymamy razem. bo bida do bidy! Jaka bida? Komin, ubranie, zestaw wypoczynkowy i jeszcze kupa punktów. Jasne, że nie jestem Colinsem za dwa tysiące - stocznia rzeczna, samochód itede. I kto to mówi! Jazoon, co to jakby się nie ożenił, wżenił w punkty Goschky, to by musiał...

- W mieście jest nowy!

Poczułem, jak serce wykonało zgrabny piruet i usadowiło się z powrotem

na właściwym miejscu. Starannie poruszyłem brwiami. Co mnie to obchodzi.

- No to co?

Wypadłem z roli. zamiast obojętnie czekać zapytałem:

- Ma coś?

Ocolo westchnął i pokiwał głową. Znienawidziłem go w tej chwili. Co sobie, gnój. wyobraża? Że jedziemy na tym samym wózku? Że może czyham, aż znajdzie się ktoś, kto. prócz niego rzecz jasna, będzie miał mnie niż ja? Daleko wam. bąbelki, do mnie- Co nieco się posiada... - Zatrzymał się w hotelu. Zapłacił za dwie doby z góry. Honda miał do niego pójść na zwiady, ale się rozmyślił. Mówi. że jak facet ma na dwie doby, to może mieć i na rok i wtedy wyjdzie na durnia.

- Na kogo by nie wyszedł i tak będzie lepiej niż jest. Ocolo usłużnie zarechotał. Co prawda przedtem szybkim trzystusześćdziesięciostopniowym spojrzeniem obrzucił najbliższe sąsiedztwo. A kto tu może przyjść, przedmieście...

Przeciągnąłem się i ziewnąłem.

- No to dobrze. Może zasili nasze miasto, każdy punkt na wagę złota. Może w przyszłym roku przesunęlibyśmy się w lidze miast - powiedziałem dając jednocześnie miną do zrozumienia, że sam nie wierzę w to. co mówię. Jeśli rdzenni mieszkańcy Atecar nie dają rady. to co może nam pomóc element napływowy? W przeciwieństwie do wielu, mam umysł wybitnie sceptyczny. nie dam się zmylić byle czym. I znam swoją wartość... Co tu dużo mówić - ludzie znają moją wartość, trzeba być szczerym wobec samego siebie... Nagle wystraszyłem się: pomyślałem, że to. co teraz myślę, mogłem powiedzieć głośno. Zerknąłem na Ocolo. Nie-e... Ta wszą zezowała na moja puszkę z piwem. Ha! Chciałaby dusza... Niedbale sięgnąłem po obiekt jego pożądania i dopiłem dwoma łykami zawartość. Nagle chwyciła mnie złość i zmiąłem puszkę. Rzuciłem ją do tyłu i nie pocieszyło mnie nawet zrozpaczone spojrzenie Ocolo. Głupi osioł. Dałbym mu łyku, przysiągłem sobie, że dam mu przy najbliższej okazji. I tak będę musiał otworzyć drugą, dłużej nie mogę ryzykować popijania herbaty z pierwszej, nakryje mnie kto i będzie chryja. Zresztą i puszka się już wytarła gdzieniegdzie. - Bon na pewno przypomni sobie, że kupiłem trzy piwa dwa tygodnie temu, a ciągle wyleguję się w hamaku z jednym w łapie. Udałem, że mi się odbiło i z radością odebrałem zazdrość w oku Ocolo. Wstałem.

- Coś jeszcze mówił Honda? - nasz szeryf miał japońca na chodzie i dlatego od niepamiętnych czasów podlizywaliśmy się przypominając o tym przy pomocy na pozór poufałego przezwiska.

- Nic - Ocolo skrzywił się i jakby przy okazji odkrywając między zębami włókienko mięsa, cmoknął kilka razy.

- E-ech! - równie szczerze przeciągnąłem się. jak on wymlaskiwał mięso. - Nuda. Może pomęczyć się przed ekranem? - zapytałem kogoś w górze nad nami. Kątem oka zobaczyłem, jak Ocolo oklapł. I dobrze. Za dużo sobie pozwala, nędza jedna.

- A-gh! Właściwie - chrzanię. Nic tam mądrego nie dają. Właściwie czasami zastanawiam się, po co ja go kupiłem -zastosowałem wyświechtany chwyt, ale Ocolo nie miał wyboru - musiał łapać wszystko, a ja znajdowałem przyjemność w jego dręczeniu.

- Jak to, po co? - jęknął żałośnie. - Każdy musi nabywać, jak inaczej nasza...

- Ta-ak? - zdziwiłem się obłudnie. - Co ty powiesz? Nie wiedziałem - pokiwałem głową z politowaniem. - E-ech... Wiadomo, że trzeba. Ale mogłem kupić coś innego, nie? Zresztą... - machnął ręką. - Melbę tak cieszy ta zabawka, że niech będzie. Mogłem tylko wziąć większy ekran - zerknąłem na Ocolo, ale i to kupił. Bałwan,

Otworzyłem gębę, by oznajmić, że chyba wybiorę się do knajpy, ale zorientowałem się szybko - dzisiaj powlecze się za mną i nie da się ominąć lokalu Bona. Ziewnąłem wypełniając przerwę. Ocolo westchnął i powiedział z nadzieją:

- Pójdę już?

Mruknąłem aprobująco, więc podrapał się jeszcze, jakby nie mógł tego zrobić na ulicy albo u siebie, i w końcu poczłapał w kierunku furtki. Śledziłem go spojrzeniem i tak nie mając nic lepszego do roboty, a potem usiadłem i zacząłem myśleć. Zbliża się wieczór, wszyscy siedzą u Bona. połowa miesiąca - do przekazu daleko. Z drugiej strony - mam siedemdziesiąt cztery lata i - co jak co - ale to dobrze wiem - status trzeba pielęgnować! Możesz sobie mieć nie wiem co, ale wiedzieć o tym muszą wszyscy, inaczej psu na budę majątek. I odwrotnie.

Nie miałem wyboru. Szczególnie ja nie miałem wyboru. Zwłaszcza ja musiałem obnosić swoje konto, bo inaczej... Zerwałem się i pognałem do domu. Znalazłem bez trudu Biblię Garmounta i wyjąłem z niej dwa banknoty pięciodolarowe i trzy jedynki. Musi coś szeleścić w kieszeni, to nawet przyjemne. Starannie owinąłem jedynki piątkami i włożyłem do kieszeni. potem wpadłem na lepszy pomysł - takie owijanie to stary numer. zrobiłem inaczej: piątka, dwie jedynki, piątka i jeszcze jedna jedynka. W ten sposób, jak by się nie wyjęło zwitek, zawsze trzeba będzie "poszukać" drobnych. Specjalnie nie brałem bilonu. Skreśliłem do Melby kilka oszczędnych stów (i tak już pewnie wie o nowym) i dostojnie przemierzyłem ścieżkę do furtki. Wyszedłem na ulicę.

Nowiutki, ubiegłoroczny asfalt, prezent Rady Okręgowej za wyniki sprzed dwu lat, rozgrzał się i powietrze nad nim falowało i czyniło widok podobnym do odbicia w wodzie. Zgodnie z oczekiwaniami nikogo na ulicy nie było, kobiety siedziały po domach, swoich i cudzych, mężczyźni ściągali powoli do Bona. Tak było prawie zawsze, a w takim dniu tym bardziej. Dopiero po pięciu czy sześciu minutach wolnego marszu spotkałem szczeniaka Lonelyheardtów. Grzecznie się ukłonił, ale gdy po chwili coś mnie tknęło i obejrzałem się zobaczyłem, że dumnie wypiął chudą klatkę i założył ręce do tyłu i - nieświadomy, że to widzę - długim krokiem parł do przodu. Niewątpliwie tak wyglądałem w jego oczach. Stałem kilka sekund zastanawiając się czy nie pomknąć za gówniarzem i nie zrobić mu małego trzęsienia ziemi, ale machnąłem ręką i poszedłem dalej. Nieznacznym ruchem przetarłem oczy, cholera, tyle lat żyję i jeszcze się nie przyzwyczaiłem do pogardy i lekceważenia. A czasy takie, że o to najłatwiej. Wziąłem się w garść, przewietrzyłem oczy. Naprzód.

W knajpie było prawie pusto. Bon bełtał coś w shakerze, pewnie wodę z i syropem klonowym, jak go znam. Skinąłem mu głową i poszedłem umyć ręce. Musiałem jakoś doczekać, aż przyjdą inni, nie było sensu pokazywać forsy dla dwóch osób. Szorowałem ręce kilka minut, jakbym miał za chwilę wejść na salę operacyjną, ale prawie wcale nie używałem mydła, niech sobie Bon nie myśli, że nie mam swojego. Wszedłem do lokalu z długim westchnieniem na ustach. Było już kilka osób, więc statecznie podszedłem do baru i wdrapałem się na stołek.

- Znajdziesz puszeczkę dla mnie. Bon?

- Ta - wypchnął z siebie.

- No to rzuć tu.

Odchyliłem się w lewo i sięgnąłem do prawej kieszeni. Kilka sekund szarpałem i skubałem zwitek nowych banknotów, aż zauważyłem, że wystarczająco pohałasowałem. -Bockney, Hobbit, Mine, Goldfinger? - zapytał prowokująco Bon.

- E-e... - rzecz jasna miałem wziąć Hobbita, ale Bon rozchylił swoje wąskie usteczka pederasty i przerwał mi:

- Hobbit. nie? Tylko dwanaście centów.

- No, właśnie mam ochotę na Goldfingera, Hobbita już dzisiaj zjadłem.

- Siedemdziesiąt drobnych, to wiesz?

Co za gnida. Palcami prawej ręki rozsunąłem zgrabnie swój pliczek i szurnąłem w jego stronę jedynkę. Skwitował to leciutkim cynicznym uśmieszkiem z gatunku: "Wiem swoje". Musiałem uchronić cały swój zapas cierpliwości. żeby nie wybuchnąć. Chyba już czas umierać, czy jak? Wziąłem swoje piwo i nie otwierając puszki wbiłem szklane spojrzenie w ścianę. Kilka minut udawałem, że rozmyślam, puszka przyjemnie chłodziła moją spotniałą ze złości dłoń. czekałem, żeby nazbierało się więcej widzów, aż po czterech czy więcej minutach potrząsnąłem głową, jakbym się budził z zamyślenia, i przytomniejącym spojrzeniem rozejrzałem po lokalu. W trakcie mojego rozmyślania jeszcze kilka osób znalazło się przy stolikach i kontuarze. Przyszedł Clark (dom, umeblowany rzecz jasna, czteroletni wóz, siedem akcji NB1), Zuckerman (zakład fryzjerski z wyposażeniem, udział w garbarni, niewielki ale zawsze, pianino), Alexander (kombajn zbożowy, szesnaście hektarów chmielu) i kilku drobniejszych. Cokolwiek by mówić, niemal kwiat Atecar. Colins tu nie zachodził, ani Barkney, ani Mademoiselle Skoura. Mając dwa i więcej tysięcy punktów też by tu moja noga nie postała. Niechby ten żartowniś dowcipkował sobie z innymi, John Alexander przechwycił moje spojrzenie i skinął pokazując miejsce przy swoim stoliku. Zabrałem swoje piwo i wolno podreptałem w jego kierunku- Rozmawiał z Abim Floxem (połowa wyciągu krzesełkowego w Denver II) i Jykiem "Lalą" Bonawenturą. Dosiadłem się kiwnąwszy głową, bez słowa, bo Jyk właśnie gadał, a on nie lubi, jak mu ktoś przerywa, czasem tylko ścierpi. ale to musi być ktoś.

- ... podejrzane, mówię wam. Kto się w dzisiejszych czasach rozbija po kraju? Po diabła? Wszędzie to samo przecież. Żyje się tam gdzie można, każdy wie. co ma robić, wiadomo czego nam wszystkim trzeba - rozwoju przemysłu, intensyfikacji rolnictwa, wzrostu stopy życiowej i tak dalej. Powiedzcie. że nie?

- Wiadomo... - bąknął Abi.

- Ta-ak... Ta wojna nie była nam do szczęścia potrzebna - dodał Clark.

Nabrałem do płuc powietrza i wolno wypuszczając pokiwałem głowa. Nie otworzyłem jeszcze puszki, chciałem odczekać, by nie strzeliło pianą - niby po co mam tracić kilka łyków? Teraz uznałem, że już czas. Pociągnąłem kapsel, na co puszka zareagowała przecudownym sykiem. Nie zmarnowałem ani kropli.

- Może szuka terenów na inwestycje? - bez wiary we własne słowa zapytał Abi FIox.

Pozostali dwaj roześmiali się głośno, dołączyłem do nich. Ale nie szarżowałem.

- Mało jest terenów? Stary, możesz prawie za bezcen wziąć pół Arcansasu! A Ohio? Tennessee?

- Ale tam nie ma siły roboczej! -zdenerwował się Abi,

- Nie gadaj bzdur, tu też... -Jyk nagle przerwał w pół słowa i wskazał Floxowi cos oczami,

Z góry schodził obcy. Nie widziałem powodu, by odwracać od niego spojrzenie, wszyscy się gapili, niektórzy nawet zapomnieli zamknąć gęby. obejrzałem więc go sobie dokładnie. Postawny, tak to można określić, wysoki i dość masywny, mocny, zwarty. Sympatyczny. Wysokie czoło, które bez wątpienia niedługo zacznie proces przesuwania się ku górze i spointuje go łysiną. Gładko wygolona twarz, choć wydawało się, że niedawno zgolił wąsa - skóra między nosem i wargami była jakby nieco jaśniejsza. Ubrany w miękkie rzeczy, jakie większość z nas nosi w domu - czysta, nienowa flanelowa koszula, podwinięte ponad łokcie rękawy. Spodnie z uszlachetnionej juty - najpopularniejsze w tej części kraju. W sumie - gdyby oceniać go po stroju, nie wzbudzał specjalnie zaufania. Ale nosił to wszystko elegancko, niedbale, nawet nonszlancko. Tak samo nikt nie powiedziałby o Colinsie, ubranym w takie łachy, że jest biedakiem. Ludzie majętni mają coś w oku. co pozwala im chodzić w cerowanych swetrach i wytartych jutach i nikt im nie podskoczy. Ten blondyn miał coś w oku. Nie zdziwiło go zainteresowanie klientów, nie speszyło, zatrzymał się na trzecim przed końcem stopniu i równie bezczelnie zlustrował towarzystwo.

Ludzie w naszym mieście są bezpośredni, czasy temu sprzyjają. Gwar w lokalu ścichł na kilkanaście sekund, nikt specjalnie nie męczył się udawaniem. A potem blondyn posiał nam wszystkim leciutki uśmiech i zszedł z reszty schodów kierując się w stronę kontuaru. Zanim doszedł, szmer głosów przybrał na sile, pojedyncze szepty i półgłosem czynione komentarze rozmyty się, zatraciły się w sobie próby oceny, domysły i rokowania. Obcy oparł się pięściami o kontuar i powiedział do Bona:

- Mam piekielną ochotę na kropelkę drambuie albo śliwówki. Nie przesadzam w wymaganiach? Bon uniósł brwi i pokiwał wolno głową z wargami wykrzywionymi w podkówkę. - To dobry dowcip - powiedział spokojnie.

Obcy roześmiał się beztrosko.

- Nie, to słaby dowcip, wiem o tym, ale czasem nie potrafię się powstrzymać. Zresztą, żyję nadzieją, że kiedyś gdzieś ktoś wyciągnie z sejfu butelkę tego płynnego cuda - mlasnął głośno. - Bourbon proszę.

Bon płynnym ruchem przechylił butelkę nad czystą szklaneczką i napełnioną przysunął blondynowi. Ten wziął ją do ręki. podniósł do ust i nagle odstawił. Cmoknął.

- Zapisze pan to na moje konto, bo zostawiłem pieniądze na górze...

Jednocześnie poklepał się po kieszeniach, ale - gdy Bon kiwnął głową i otworzył usta - szybko uniósł rękę i zawołał:

- Nie-nie! Mam, mam coś w kieszeni'

Grzebał palcami odchylając ciało, aż wyjął zwitek banknotów o różnym nominale i podał jeden Bonowi. Dopiero wtedy, jakby uspokojony, że nie sprawi nikomu kłopotu, łyknął i rozejrzał się po stolikach. Leslie Whitepenny wyszczerzył się do niego i gestem zaprosił do swojego stolika sąsiadującego z naszym. Nieznajomy zbliżył się i, zanim usiadł, elegancko przedstawił się:

- Dave Morrison.

Odczekał nawet, aż Les podał swoje imię, a także Robina i Dicka, siedzącego przy jego stoliku, ale Les, gdy tylko Morrison usiadł, uznał, że dość tej słownej obmacywanki i przeszedł do rzeczy;

- Jesteś tu w interesach?

Dave roześmiał się.

- Czekałem na to pytanie - powiedział do nieco zdziwionego Lesa. -

Podczas swoich podróży poczyniłem obserwacje, których suma mogłaby być podstawą ciekawego studium psychologicznego - odniosłem wrażenie, że zdaje sobie sprawę z faktu używania przez siebie zwrotów niezbyt zrozumiałych dla Lesa, że nie ma wątpliwości co do jego poziomu intelektualnego i że chodzi mu o całość ludu zebranego w knajpie. - Kiedyś, jakie sto lat temu, byliśmy społeczeństwem otwartym, bezpośrednim, bezpretensjonalnym - w miarę jak mówił na twarzy Lesa i Dicka występowało coraz wyraźniej znamię cierpienia i nudy. - Potem, w skrócie rzecz ujmując, przeskoczyliśmy do etapu alienacji, zamykania się w sobie, egocentryzmu czy nawet solipsyzmu przejawiającego się przede wszystkim w braku zainteresowania innymi ludźmi. Teraz wracamy do bezpośredniości, szczerości, starych, dobrych amerykańskich cech. Nie ulega wątpliwości, że wzrost poziomu spożycia wpływa negatywnie na stosunki międzyludzkie, W tym systemie, jeśli tak w ogóle można powiedzieć, nasza atomocalipsa była rzeczą pozytywną.

- Jesteś cynik - powiedział Robin przyglądając się Dave'owi przez zmrużone powieki.

- Trzeba się jakoś bronić przed koszmarami, jakie nas nawiedzają we wspomnieniach - powiedział poważnie Morrison.

Kilka sekund trwała przy jego stoliku cisza. Wszyscy przysłuchujący cofnęli się w czasie i równie szybko wyskoczyli z wagonu wiozącego ich na tę wycieczkę w przeszłość. Dave ze smakiem pociągnął ze swojej szklaneczki i odstawił ją.

- A wracając do twojego pytania... -zwrócił się do Lesa-... Nie jest łatwo na nie odpowiedzieć - nie przyjechałem tu w interesach, ale też nie jest to wycieczka krajoznawcza. Po prostu osiągnąłem taki stan interesów, że mogę sobie pozwolić na pewną swobodę, robię więc rundę po kraju, czyniąc obserwacje socjologiczne, nie marnując, rzecz jasna, okazji do poprawienia własnych interesów. Hobby to hobby, ale pamiętam o naczelnym nakazie naszych czasów-mieć i dawać, nabywać i produkować, kupować i sprzedawać.

- To chyba zrozumiale - powiedział z mocą Robin.

Chyba chciał sprowokować Morrisona, ale tamten zupełnie się nie przejął agresywnym tonem Robina.

- A co innego można zrobić? Oczywiście, że trzeba rozwijać przemysł. handel, inicjatywę. Nie ma innej drogi.

Zrobił dwa małe łyczki. Sięgnąłem po swoją puszkę i pociągnąłem z niej. Przy okazji rozejrzałem się po sali znad puszki, zainteresowanie Dave'em zmalało. Kilka osób wróciło do swoich poprzednich rozmów, kilka jeszcze rzucało ciekawe spojrzenia w jego stronę, tylko paru najbliżej siedzących mężczyzn z jakim takim zaciekawieniem śledziło rozmowę, przy jego stoliku.

Odwróciłem się do Johna i zapytałem:

- Co u Jane?

- W porządku - kiwnął głową. - Ma już dwa wkłady na samochód, sądzę, że w przyszłym roku może im się udać zrobić ostatnie dwa i przyjadą wozem na krótkie wakacje. Należą się im.

- Oczywiście - zgodziłem się.

- W dużym mieście, to wiesz, nie ma żartów. U nas masz ileś tam i siedzisz z tym całe lata, a tam -jesteś ciągle na widoku, praca, dom, sąsiedzi.

Konkurencja... Kiwnięcia obu głów, mojej i Jyka, skwitowały Jego słowa. Obróciłem kilka razy puszkę palcami oglądając wzór rysowany na blacie stołu przez mokrą krawędź dna i otworzyłem usta, by powiedzieć coś mądrego, ale nie zdążyłem. Ktoś z hałasem kopnął drzwi i w barze pojawił się Honda. Zwalisty, ponury, łysy, mściwy drab będący naszym szefem. Mrocznym spojrzeniem obrzucił obecnych i czterema krokami osiągnął kontuar. Bon raźnie podskoczył do beczki i utoczył pełny kufel miejscowego piwa, które nawet mnie, umiarkowanemu znawcy i średniemu amatorowi, smakowało jak kocie szczyny. Honda uważał jednak, że obowiązkiem, zasranym obowiązkiem, jak mawiał, każdego obywatela jest popieranie miejscowego przemysłu. Lokalny patriotyzm i chęć wybicia byty najważniejszymi cechami charakteru Hondy. Jednym pociągnięciem wiat w siebie pół kufla piwa i potoczył spojrzeniem dookoła.

- Zawsze mówię... - oznajmił agresywnie - ... że nie ma to jak swoje piwo. Przynajmniej wiem, kto i jak je robi. Nie ma w nim żadnego konserwantu, nie wpadnie tam kropla smaru z maszyny. Czuję w nim polne wiatry goryczkę naszej ziemi. Nie było chętnych do dyskusji z właścicielem jednej trzeciej udziału w

browarze. Honda zauważył Morrisona, ale najpierw dopił swój kufel i wziął do ręki drugi, usłużnie podstawiony przez Bona, i dopiero wtedy skierował się w stronę naszych stolików. Chwile wahał się, przy którym usiąść - i przy naszym, i tym drugim było po jednym miejscu - w końcu przysiadł się

do Morrisona.

- Co cię do nas sprowadza?

Dave wzruszył ramionami, widać było, że nie ma ochoty powtarzać swojego krótkiego oświadczenia sprzed kilku minut.

- Niemal wakacje. Przed wojną bytem socjologiem, teraz mam niewielką firmę, a gdy miewam trochę czasu, jeżdżę po kraju, łącząc przyjemnie z pożytecznym - obserwuję zmiany w stosunkach międzyludzkich i - gdy mam okazję - załatwiam swoje sprawy: surowce, patenty i tak dalej.

- Jajogłowy - stwierdził Honda. - Już raz mieliśmy dużo takich. Utrzymywaliśmy ich i ichniejsze uniwersytety, a jak doszło co do czego, to okazało się, że nie było z nich żadnego pożytku. Dobrze, że teraz sprawa jest postawiona inaczej. Dość przelewania z pustego do pustego - trzepnął otwartą dłonią w stół.

- Zgadzasz się ze mną? - wolnym, przelewającym się ruchem przeniósł spojrzenie ze ściany, w którą cały czas wpatrywał się, na Morrisona.

-Niezupełnie, ale to chyba nie jest ważne.

Słyszałem, albo wydawało mi się, że słyszę, świst wciąganego przez kilkanaście osób powietrza.

- Są rzeczy, w których konieczna jest jednomyślność, które są obowiązkiem każdego obywatela, i jest margines, który wolno nam wypełniać dowolnie - ciągnął Dave. - To jest również pożyteczne, ponieważ przy okazji takiej działalności powstają rzeczy pożyteczne i potrzebne. Nie możemy być ostoją demokracji i wzorem dla innych, jeśli...

- Bz-dura! - wycedził Honda. - Albo jesteś cały ze mną, albo wymykasz się gdzieś wieczorami. Dobrze mówię? - rozejrzał się po najbliższych twarzach. Tylko Jyk jakby skinął głową i jeszcze z daleka zatrząsł się cały od serii kiwnięć Ocolo. - Po co mi kumpel, na którego nie mogę cały czas liczyć, nie?

- Ale kumpel może być w łóżku z żoną - powiedział Dave. Odniosłem wrażenie, że jest zmęczony, w każdym razie w jego spojrzeniu, na krótką chwilę zmętniałym, zobaczyłem nieokreślony smutek i rezygnację.

- Nie ma tak, koleś! - Honda pochylił się w stronę Morrisona i pokiwał dużym czystym palcem. - Mówię - albo albo.

Uderzył palcami o uparcie krzesła i zaczął się kiwać na jego dwóch nogach. Chwilę obserwował Dave'a a potem wrócił do swojego piwa. Oblizał wargi i znowu potoczył spojrzeniem dookoła.

- Jutro jadę do okręgu, na konwent szeryfów. Otwieramy Miesiąc Pogoni, drżyjcie uciekinierzy! Uaktualnienie danych, listy gończe i Karty Łowów, i Krąg Piwny! - oświadczył głośno. - Tam możesz zobaczyć, kolego, ludzi, którzy nie mają czasu podzielonego na swój i społeczny.

- Widziałem takich - krótko, ostro powiedział Morrison.

Honda nie odczuł dziwnego tonu Dave'a, za bardzo chciał pochwalić się swoim udziałem w konwencie, a może tylko ja odebrałem stówa Momsona w zdeformowanej postaci.

- Bili Zasmuck, nadszeryf. zatwierdzi nasze karty i -jak zwykle - powie: Łowy rozpoczęte, panowie! - Honda beknął cicho i z hukiem odstawił swój kufel na stół. - No! Na mnie czas - podniósł się i na nikogo nic patrząc powiedział: - Do zobaczenia-

Moim zdaniem było to skierowane do Morrisona i co więcej - on chyba też tak to odebrał - pogodna twarz wyostrzyła się, pojawiło się w niej na krótką chwilę coś jak błysk nienawiści, ciarki przeszły mi po plecach. Gdy Honda był już przy drzwiach, dokończyłem swoją puszkę i podniosłem się. Pożegnałem się ogólnym machnięciem dłoni i wyszedłem. Za drzwiami zaatakował mnie dość mocny, chłodny wiatr, ale nie zatrzymałem się wzorem starych filmów i marnych książek na ganku, by odetchnąć powietrzem. Podreptałem do siebie, popychany przez wiatr i przeczucie nieszczęścia. Nie wiem. dlaczego pomyślałem, że coś złego się wydarzy. Może dlatego, że widziałem zwitek banknotów Dave'a. a ponieważ miał je ułożone - piątka, dwie jedynki, piątka - nie można było wykluczyć, że nie była to sprawa przypadku. W domu ponuro oddałem Melbie pieniądze i nie wdając się w tłumaczenia wdrapałem do sypialni i rzuciłem na łóżko. Całą noc męczyły mnie koszmary, obudziłem się dużo później niż zwykle, na dodatek zmęczony. jakbym cały noc kopał rów w piaszczystej wydmie. Powinienem był zostać w łóżku, ale przemogłem się i powlokłem do ogrodu. Nie szła mi robota, drżały ręce i malaryczny pot nie nadążył wysychać na słabym wietrze. Gdzieś koło południa przypomniałem sobie, że miałem zanieść do Jyka nóż z młynka do kawy, wymontowałem go i powlokłem się, zmarznięty mimo najgorętszej pory dnia, do warsztatu Bonaventury. Dave'a Morrisona spotkałem na trapezie placu przed hotelem i knajpą Bona. Wyglądał jakby przed sekundą wszedł na ganek i zastanawiał się. w którą stronę pójść. Zrównałem się z nim i wymieniwszy spojrzenia skinęliśmy sobie głowami, wyprzedził mnie jakiś dziesięciolatek uciekający przed drugim i nagle gruchnął jak długi na ziemię. Goniący zatrzymał się i triumfalnie klepnął kolegę w plecy, ale tamten już zdążył rozryczeć się potężnie, nie zareagował na dotknięcie kolegi. Dave kilkoma susami dopadł leżącego malucha i na ręku przeniósł na werandę lokalu. Gdy doszedłem do nich, mały przestał drzeć się rozpaczliwie i przeszedł na średnio głośny płacz. Miał otartą skórę na kolanie i wierzchu dłoni. Chwilę Morrison go uspokajał, a potem powiedział:

- Wypłakałeś się i dość. Jesteś przecież mężczyzną. Poczekaj tu, dam ci coś.

Szybko poderwał się i zniknął za drzwiami hotelu. Po minucie mały chlipał już tylko i ocierał Izy, a właściwie rozsmarowywal brud po mokre] twarzy. Z nadzieją popatrzył na Dave'a, który przekroczył próg hotelu.

Dave trzymał w ręku kubek i kilka słomek do koktajli- Postawił kubek na podłodze i szybkimi ruchami zrobił z czubka słoniki miotełkę.

- Uważaj! - powiedział wytrzeszczając tajemniczo oczy. Zanurzył czubek słomki w kubku, potem dmuchnął w nią i zręcznie odlepił z jej końca sporą mydlaną bańkę. Zrobił jeszcze kilka i podał małemu słomkę- Ofiara zajęła się bańkami, a Dave wykonał jeszcze jeden przyrząd i podał drugiemu chłopcu. Dzieciaki na wyścigi zaczęły puszczać w powietrze serie większych i mniejszych tęczowych kuł. - Najtańsza zabawka - powiedziałem, bo wydawało mi się, że trzeba coś powiedzieć, skoro tak już stoimy.

- Można jeszcze grać na źdźble trawy i strzelać z purchawek - nie zgodził się ze mną Morrison. Obaj uśmiechnęliśmy się. Był ode mnie młodszy o jakieś trzydzieści lat, ale w jakiś dziwny sposób go rozumiałem, choć powiedzieliśmy do siebie dopiero po kilku słów. Mgliście rozumiałem, co nas zbliża, i starannie pędziłem od siebie tę myśl, ale pulsowała, rozrastała się, precyzowała. Na razie udało mi się ją odpędzić.

- Moja większa! - krzyknął jeden z chłopców, ten goniący, - A ja puszczam więcej z jednego zanurzenia! - skontrował uciekający -ofiara.

Popatrzyłem na Dave'a Morrisona.

- Długo pan tu będzie? W naszym mieście?

- Planowałem wyjazd jutro - powiedział, starając się włożyć w te słowa jakąś dodatkowa treść, i zrozumiałem go.

- I co? Zostanie pan dłużej, czy wyjedzie dzisiaj? - nie miałem wątpliwości, że rozumie o co pytam, na pewno przemyślał sobie pogróżki Hondy.

- Zostaję dłużej - powiedział obojętnie. - Muszę odpocząć, jestem strasznie zmęczony.

Znowu wstrząsnęły mną dreszcze, przetarłem zimne czoło rękawem koszuli.

- Patrz, jaka duża! - wrzasnął ten starszy chłopak. Olbrzymia mydlana bania, wirując i migocząc tęczowymi blaskami, wolno wypływała spod dachu werandy i przyspieszając uniosła się w górę i nagie pękła, powodując jakieś dziwne uczucie żalu i złości. Kilka małych kropel spadło na ziemię. Starszy zacisnął zęby, młodszy nagle rzucił kubkiem o podłogę.

- Do niczego! Zupełnie głupie - ryknął wściekły. - Po co mi to? To jest nietrwale! Nietrwałe!

Zmiął słomkę i cisnął nią pod własne nogi, wykorzystał je do podeptania. Starszy złamał swoją i też rzucił na ziemię.

- W szkole nam mówią, że tylko trwałe rzeczy są dobre. Rozumiesz?- wrzeszczał do Dave'a. -Trzeba mieć trwałe rzeczy, tylko takie! Masz takie?

Morrison otworzył usta, kaznodziejskim gestem rozłożył ręce, ale nic nie powiedział.

- Sam sobie puszczaj banki! - ponuro wycedził starszy. -- Chodź, Sam.

Odeszli obaj. Odprowadziliśmy ich spojrzeniem, a gdy zamierzałem powiedzieć Morrisonowi coś na temat różnicy pokoleń zobaczyłem, że zza drzwi lokalu przygląda się nam ciekawie Ocolo. Oczy błyszczały mu radością, a z przemieszczeń głowy, lekkich ruchów na boki i w pionie mogłem sądzić, że przestępuje z nogi na nogę podniecony do najwyższych granic. Przeczucie nieszczęścia spadło na mnie jak śnieżna poducha z dachu. Zaryzykowałem.

- Więc jeśli pan chce dzisiaj wyjechać, to autobus startuje do Tempie za niecałą godzinę. Później będzie pan miał dopiero o czwartej - powiedziałem.

- Co? - zdziwił się i natychmiast wyczuł czyjaś obecność za swoimi plecami, zaszczute zwierzę ma więcej zmysłów niż syte i bezpieczne. - Już za czterdzieści minut? - zmartwił się. Zrobił to bardzo przekonywająco. - Coś mi się pomyliło, dobrze, że mi pan powiedział. Dziękuję.

Teraz był ostrożny, ton jego słów nie odbiegał od treści ani na jotę, ale ja go rozumiałem. Kiwnąłem głową.

- No to do widzenia - powiedziałem i nie czekając na odpowiedź zszedłem po schodkach i powlokłem się do Jyka. Byłem chory- Klatkę piersiową opasała mi ciasna obręcz, bulgot w krtani słyszalny był chyba na milę. Ledwo dowlokłem się do warsztatu Jyka, nie pamiętam, co mówił do mnie, ostrząc nóż. Nie wiem, jak znalazłem się w domu. Zapadłem w mogilny sen pełen majaków i koszmaru. Dobę później ocknąłem się, zobaczyłem i poznałem Melbę, wypiłem pół kubka rosołu i zapadłem znowu w otchłań gorączki. Mniej więcej po następnych dwudziestu czterech godzinach odzyskałem przytomność, czułem się nawet całkiem dobrze, tylko straszliwie słabo. Długo grzebałem się, zanim zdołałem przesunąć swoje ciało do wezgłowia i unieść wyżej. Chwilę odpoczywałem, aż odzyskałem normalny oddech, i krzyknąłem:

- Melba-a!... Po krótkiej chwili zjawiła się w pokoju, moja staruszka, i uśmiechnęła radośnie.

- No-o... Już jesteś sobą, to widać. Chcesz pić? - Tak... O rany, ale się źle czułem. Jak sobie... przypomnę... To zimno, dreszcze...

Napiłem się gorącej herbaty lipowej, chwilę odpoczywałem po wysiłku. - Był tu dwa razy ten biedny Ocolo. Wczoraj i dzisiaj, przed chwilą. - Nie mów o nim tak. Przecież wiesz, że to nie jego wina, był za stary żeby się dorobić. A my... Nie jesteśmy tak daleko od niego. Tak daleko...

Jak chciałoby się... - Wiem... Kiedy mówię tak o nim, mówię o nas również. O nas wszystkich, myślisz, że Linda nie chciałaby nam pomóc? Że nasza córka i jej wspaniały mąż cieszą się, widząc naszą nędzę? Nie, oni nie mogą marnować pieniędzy na nas, muszą się dorabiać, muszą myśleć o Pike'u, muszą mieć, mieć i mieć. Przecież to wiem - pociągnęła nosem.

- Nie przejmuj się. My już jesteśmy poza tym. Wystartowaliśmy swoim statkiem kosmicznym i kłopoty ziemskie nas nie obchodzą, wiesz? - postarałem się uśmiechnąć do niej.

Pokiwała głową, pociągnęła nosem. Zbliżyła się i poprawiła moją poduszkę.

- Ocolo coś chciał?

- Za pierwszym razem przyszedł zapytać, gdzie jesteś, bo nie widział ciebie ani w mieście, ani w ogrodzie, a chciał ci coś interesującego powiedzieć. Poczułem falę lodowatego wichru przebiegającego pokój. - Nie mówił, o co chodziło? - wychrypiałem. - Wczoraj nie. Dzisiaj powiedział, że złapali jakiegoś biedaka i dzisiaj mają robić rewizję i oceniać go. Czekali na Roda - Melba była jedyną znaną mi istotą, która nie nazywała naszego szeryfa Hondą. - W południe mają przyjść z nim do hotelu z aresztu.

Szarpnąłem się i usiadłem. Kilka sekund walczyłem z zawrotem głowy i szumem w głowie.

- Która jest?

- Za dwadzieścia dwunasta.

- Daj ubranie!

- Hubbie, czy ty jesteś mądry?! - Melba położyła ręce na moich ramionach i nacisnęła. Omal nie udało się jej przewrócić mnie na poduszkę,

- Po dwóch dobach bez przytomności? Po co tam pójdziesz?

- Muszę - potrząsnąłem głową. Daj ubranie, daj! - a gdy odsunęła się tylko o krok i załamała dłonie, dodałem: - Może uda mi się zabrać kogoś na pokład naszego statku. Szybko, ubranie!

Chwilę, zanim Melba przyniosła moje łachy, spędziłem na ostrożnym spuszczaniu nóg na podłogę, poruszaniu stopami, kręceniu głową. Każdy ruch kończył się lekkim zawrotem głowy, ale stawały się coraz krótsze. Mocno zakręciło mi się w głowie dopiero gdy wstałem, ale to też minęło. Najgorsze były schody i ścieżka do furtki, odpocząłem przy niej i pomaszerowałem do miasta. Wychodząc na plac zobaczyłem tłum mężczyzn wsiąkający w drzwi lokalu Bona. Gdy dokuśtykałem do schodków, dawno Już zniknęli we wnętrzu a ja straciłem jeszcze kilkadziesiąt sekund na zbieranie sił, by wejść po schodach. Uginały się pode mną nogi. ale wdrapałem się na werandę i pchnąłem drzwi. Czterdziestopięcioosobowy tłum stał tyłem do drzwi, z uniesionymi głowami, patrząc na mała grupkę na schodach. Honda,. Lyndon, jego zastępca. Dave Morrison. Honda trzymał w ręku małą walizkę i pokazywał ja tłumowi.

- To wszystko, co posiada szanowny Dave Morrison! -oznajmił głośno, niepotrzebnie głośno, jak na panująca w knajpie ciszę. - Sprawdzone - nie ma żadnego majątku, żadnej firmy. To zwykłe wędrujące mizerne zero! Proszę! - szarpnął zameczki walizki.

Na schody wysypała się zawartość: chyba dwie koszule, krótkie spodnie. małe pudełeczko z przyborami toaletowymi - twarda mydelniczka zagrzechotała turlając się po stopniach - i cztery czy pięć książek.

- Karta Majątku! - Honda władczym gestem wyciągnął rękę do Dave'a.

Ten potrząsnął głową nie podnosząc spojrzenia.

- Żebrak! - wrzasnął cienko Ocolo gdzieś z pierwszego rzędu-Kilka osób odezwało się również, choć nie tak głośno. Złapałem się słupa,

- Czy dysponujesz jakimiś wartościami? Jeśli tak. to czy możesz to udowodnić? - oficjalnym tonem zapytał Honda. Morrison znowu potrząsnął głową.

- Nie mam niczego, co uważacie za wartość. Czy krzesło to już jest wartość? - powiedział i uniósł głowę. - Czy posiadanie roweru świadczy dobrze o człowieku? Czy posiadanie kilku akcji wymazuje wszystkie winy i czyni z mordercy przykładnego obywatela? Waszym zdaniem biedny lekarz jest gorszy od bogatego rakarza? Nie rozumiecie, że jeśli wszystko sprowadzicie tylko do posiadania, nadajecie temu najwyższy rangę, wymiar etalonu to skazujecie się na bezsensowną pogoń, wyścig do mety, która wciąż się odsuwa od was i nie macie szans jej dopaść?

-- Ty!!! - wrzasnął Honda. Chwilę milczał, wściekle wywracając oczami, nie wiedział, co powiedzieć. - Podważasz pryncypia narodowe! Nie ma innej możliwości odbudowy gospodarki, jak produkcja. A produkcja musi być kupowana, inaczej nie może się rozwijać, no to co mają robić dobrzy obywatele, którzy kochają swój wielki kraj, którym leży na sercu dobro ogółu, którzy wiedzą, że znowu będziemy potęga? Muszą kupować, dobrze mówię? - zapytał tłumu. Kilkanaście najbardziej rozgrzanych głosów potaknęło szeryfowi. Pozostali co najmniej kiwali głowami do siebie, że niby dobrze mówi.

- Dzisiaj wystarcza wam sto punktów! - krzyknął Dave. - A jutro? Czy poprzeczka nie była już podnoszona? Może trzeba będzie mieć sto pięćdziesiąt? Albo sto osiemdziesiąt? Potem dwieście, tysiąc! Będziecie cały czas doganiać, doganiać, walić się na pysk ze zmęczenia, podrywać się i gonić dalej.

- Właśnie tak będzie!!! - przerwał Honda. - Tak trzeba- Podpierać się nosem i orać. Tytko tak możemy wydźwignąć kraj ze zniszczenia i ruiny!

- Już co najmniej raz tak było! - wrzasnął Dave. Moim zdaniem czuł, że tłum jest wrogi i że za chwilę Honda zamknie mu usta, chciał wykrzyczeć przedtem wszystko. I krzyczał: - Właśnie tak było - mieć! Dom, telewizor, wóz, dwa telewizory, trzy wozy, większy ekran, nowszy model, większy pokój, japoński ogrodnik, mocniejszy silnik, spuchnięte konto. I co? Już nie pamiętacie? Zaczyna brakować... Miejsca, ziemi, przestrzeni, surowców. A inni mają... No to co? No to idziemy na innych... Bo oni są gorsi, głupsi, są inni. Ale też wynaleźli rakiety i bomby i nie chcą się dzielić z nami. Przypo...

Honda odwinął się i trzasnął pięścią w usta Morrisona. Dave potknął się o stopień i upadł do tyłu. Lyndon szybko schylił się i jednym szarpnięciem postawił Morrisona na nogi. Kilka małych strumyczków krwi kończyło swój bieg na brodzie i tam rzucało się do krótkiego lotu z lądowaniem na piersi.

- Ty propagandziorze! - wrzasnął Honda. - Precz z trwałymi wartościami, co? Inne - lepsze, jak twoje banki mydlane. Nawet dzieci się na tobie poznały. Ludzie, o czym tu jeszcze mówić?

Ocolo, ty gnoju, ty parchu! Przytuliłem się do filaru,, chrypiało mi w gardle tak, że nie słyszałem wrzasku tłumu, przez mgłę widziałem gniewnie zadarte ku górze twarze, poczerwieniałe karki, zaciśnięte pięści unoszące się do góry i wykonujące ruch, jakby wbijały jakieś niewidzialne gwoździe. Honda złapał za jedną rękę Dave'a, Lyndon za drugą, rozciągnęli je jakby chcieli ułatwić wbijanie tych gwoździ w nadgarstki. Zacząłem krzyczeć, znalazłem w sobie dość mocy, by przekrzyczeć ryk tłumu, znalazłem argumenty, by go przekonać. Przytuliłem się twarzą do ciepłego drewnianego słupa i szeptałem zachłystując się łzami.

Lyndon i Honda puścili Dave'a. Lyndon pochylił sio i zbierał rozrzucone po stopniach rzeczy. Honda złapał Morrisona za kark i ścisnął, najwyraźniej szykując się do poprowadzenia jak szczeniaka do aresztu.

I wtedy Dave szarpnął się, wyrwał z kleszczy Hondy i rzucił do poręczy. Lyndon chwycił go za nogę i szarpnięciem zawrócił na schody. Teraz wszystko ruszyło jak przyspieszona taśma filmowa. Dave, potykając się, runął ze schodów wymachując rękami i przeskakując nieregularnie po dwa, trzy stopnie. Tłum zafalował, na chwilę przerzedziło się, zobaczyłem, jak Dave zderza się ze stojącym w pierwszym rzędzie Ocolo i jak ten pisnąwszy cienko, z obrzydzeniem, niczym człowiek oblepiony tysiącem oślizłych ropuch, nagle uderza czołem w twarz Dave'a a potem - i już z premedytacją - wali raz po raz czołem, masakrując twarz Morrisona. Zobaczyłem unoszące się w górę pięści, ale teraz nie wbijały gwoździ w powietrze nad głowami - uderzały w dół, w wieko trumny. Mignęło uniesione przez kogoś krzesło i opadło w dół. za kurtynę z pleców, której przebić wzrokiem nie mogłem, ale i tak widziałem wszystko. Honda ryczał coś stojąc na drugim od dołu stopniu. Lyndon wyszczerzył zęby w trupim uśmiechu, a jego oczy...

Ktoś dotknął mojego ramienia. Odwróciłem z wysiłkiem głowę. Obok mnie stał Bon, pochylił się do mnie i szepnął:

- Idź tam. Hubbie. Na Boga, wsuń się w tłum i krzyknij coś! Patrzyłem na niego ogłuchły od własnego bezgłośnego krzyku. Chciałem odwrócić głowę i tylko patrzeć na wylatujące ponad tłum okrwawione pięści, ale on szarpnął mnie za ramię i pchnął mocno w kierunku tłumu, skierował w lukę i wpadłem tam. Oparłem się o czyjeś plecy, w powstających i znikających szczelinach z ludzkich ciał. niczym przez szybkostrzelną migawkę, widziałem ujęty w półsekundowe kadry krwawy strzęp, wstrząsaną kolejnymi uderzeniami butów i pięści miazgę. Ktoś złapał mnie za rękę i wsunął ją silą w szparę między czyimiś plecami i bokiem. Poczułem na dłoni lepkie ciepło. Szarpnąłem się całym ciałem, ktoś odskoczył do tyłu uderzając we mnie i pomagając mi w ten sposób. Wycofałem się do tyłu, ale nie miałem siły wyjść. Dotarłem do swojego słupa i objąłem go. Gwar z tylu cichł wyraźnie, zanikły wściekłe krzyki i wrzaski, coraz częściej słyszałem tupanie. jakie słyszy się przez drzwi, gdy dzwoni ktoś. kto szedł do ciebie przez błotnistą ścieżkę, słyszałem szuranie nóg. czyszczenie podeszew, odsuwanie krzeseł. Ktoś jeszcze chlipnął i dwa razy coś miękko chlapnęło. Zapomniałem o lepkiej dłoni i wytarłem sobie nią oczy. Ktoś chrząknął dwa razy przeczyszczając gardło. Tłum rozchodził się, słyszałem zbliżające się do mnie. do drzwi, kroki kilku osób.

- Bon! Piwa dla wszystkich! - ryknął Honda.

Odwróciłem się. Chciałem zobaczyć, kto będzie pił piwo plecami do Dave'a Morrisona. Przede mną stał Ocolo. Oczy mu błyszczały, wyglądał jakby w delirium. Obrzucił mnie chciwym spojrzeniem.

- Hubbie-e-e?! - zapiał teatralnie zaskoczony. - Byłeś z nami? No-no! Zmieniasz przyjaciół jak rękawiczki, przedwczoraj byłeś jego kumplem, dzisiaj już nie? Podszedł do mnie bliziutko. Czułem w jego oddechu krew, jakby gryzł, szarpał zębami ciało, a może i żywego Dave'a.

- Na mnie przechodzi majątek Morrisona - powiedział głośno. - Może to i niewiele, ale kilka punktów jest. I dziesięć za wskazanie. Policz sobie, ile będę miał! Nie będę już najbiedniejszym obywatelem Atecar, wiesz? Za jego plecami pojawił się Honda, odsunął Ocolo jednym ruchem ręki i celując we mnie swoim czystym palcem powiedział:

- Coś mi się wydaje, że nie jesteś zadowolony? Co? Może uważasz...

- Zostaw go. Rod! - powiedział spokojnie Bon. Honda niecierpliwie, jak koń w uździenicy, szarpnął głową. : - Poczekaj, muszę...

- Mówię ci. zostaw go. Zachował się jak prawdziwy Amerykanin, Popatrz na jego ręce.

Honda sapnął wściekle i otworzył gębę, ale zamilkł i spuścił spojrzenie. Wyciągnąłem przed siebie obie ręce - prawą, zakrwawioną, i czystą lewą. Potem prawą schowałem za siebie i zostawiłem mu przed nosem tylko lewą. Drżały mi palce, ale zdołałem jakoś zamknąć śluzę. Nie miałem już powodu, by wstrzymywać odlot mojego prywatnego statku z planety Ziemia.